Her Günü Birbirine Benzeyen Hayatın Ne Kıymeti Var? Ritüellerin ve Anlamın Antropolojisi Bir antropolog olarak dünyayı dolaşırken fark ettiğim ilk şey şuydu: İnsanlar her yerde benzer işler yapar, ama bunu bambaşka anlamlarla süsler. Sabah kahvesi kimi yerde bir ritüeldir, kimi yerde sadece kafein ihtiyacı. Peki ya her günü birbirine benzeyen bir hayat — o da bir kültür değil midir? Monotonluk bile bir anlam biçimi olabilir mi? Bu yazıda, “her gün aynı” dediğimiz yaşamın ritüeller, semboller, topluluk yapıları ve kimlikler açısından ne ifade ettiğini antropolojik bir mercekten inceleyeceğiz. Çünkü insan, sadece yaşayan bir varlık değildir; aynı zamanda anlam üreten, tekrarın içinde…
8 YorumEtiket: bir
Gülleci Bulamacı Mantar Hastalığına İyi Gelir Mi? Eğitimciler olarak hepimiz, öğrenmenin insan hayatındaki dönüştürücü gücüne derinden inanırız. Öğrenmek, yalnızca bilgi edinmek değil; aynı zamanda dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek için güçlü bir araçtır. Her yeni bilgi, yeni bir bakış açısının kapılarını aralar ve yaşamı daha anlamlı kılar. Ancak bazen, öğrenmenin gücünü sağlıklı bir şekilde keşfetmek için sadece teoriler ve kitaplar yeterli olmayabilir; doğal çözümleri keşfetmek, bireysel deneyimleri paylaşmak ve onları toplumla buluşturmak da önemli bir yol olabilir. Bugün, belki de çoğumuzun kulağında daha önce duymadığımız bir konuyu, gülleci bulamacını ve mantar hastalıklarına karşı olan etkilerini keşfedeceğiz. Bu yazı,…
8 YorumKalpsizler Çizgi Roman mı? Duyguların ve Verilerin Kesiştiği Bir Hikâye Bazı sorular, yalnızca meraktan değil, içimizdeki bir yankıdan doğar. “Kalpsizler çizgi roman mı?” sorusu da onlardan biri. Bu soruya ilk kez denk geldiğimde, bir hikâye değil, bir toplumsal yansıma okudum içinde. Çünkü kalpsizlik sadece bir karakter özelliği değil, çağımızın duygusal bir metaforu haline geldi. Gelin, hem verilerle hem de hikâyelerle bu kavramın izini birlikte sürelim. Kalpsizler: Kurgudan Gerçeğe Uzanan Bir Kavram “Kalpsizler” ifadesi, yüzeyde bir çizgi roman başlığı gibi durabilir; ama aslında modern çağın psikolojik bir portresini anlatıyor. 2020 sonrası yapılan dijital kültür araştırmalarına göre, internet kullanıcılarının %68’i duygusal yorgunluk…
4 YorumGrogi Aslen Nereli? — Ekonomik Kimliğin ve Piyasa Gerçekliğinin Anatomisi Bir Ekonomistin Düşüncesiyle Başlamak Kaynaklar sınırlıdır, ama insanın merakı sınırsız. Bir ekonomist için her soru, aslında bir kaynak dağılımı meselesidir: hangi bilgiye yatırım yapılacak, hangi veri göz ardı edilecek? “Grogi aslen nereli?” sorusu da yüzeyde basit bir biyografik merak gibi görünür. Fakat bu sorunun derininde, kimlik, değer üretimi ve piyasa dinamikleriyle ilgili geniş bir ekonomi anlatısı gizlidir. Grogi kelimesi, boks teriminden gelir — yorgun, sendeleyen, ama hâlâ ayakta duran bir hâli tanımlar. Ekonomik açıdan bakıldığında, Grogi’nin kim olduğu değil, neyi temsil ettiği önemlidir: dalgalanan piyasalarda, belirsizlik karşısında ayakta kalmaya çalışan…
4 YorumGüvercin Alırken Nelere Dikkat Edilmeli? Bir Psikoloğun Meraklı Gözünden Bir psikolog olarak, insan davranışlarını gözlemlerken sık sık fark ettiğim şey şudur: Seçimlerimiz, sadece nesnelerle ya da canlılarla ilgili değildir; aynı zamanda kendi iç dünyamızın yansımalarıdır. Güvercin alırken verdiğimiz karar da, dışarıdan basit bir tercih gibi görünse de aslında bilişsel, duygusal ve sosyal süreçlerimizin birleşiminden doğar. Bu yazıda, güvercin seçim sürecini bir psikolojik mercekten ele alacağız. Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Zihnimizin Tercih Oyunları Güvercin alımı sırasında zihnimiz bir dizi bilişsel değerlendirme yapar. “Hangi türü alayım?”, “Bu güvercin gerçekten sağlıklı mı?” ya da “Fiyatı uygun mu?” gibi sorular, aslında beynin karar verme merkezinin…
6 YorumGluten Olmazsa Ne Olur? Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak insan davranışlarını anlamaya çalışırken sık sık fark ettiğim şey, yeme alışkanlıklarının sadece fiziksel değil, aynı zamanda bilişsel, duygusal ve sosyal süreçlerle yakından bağlantılı olduğudur. İnsan bedeni yalnızca biyolojik ihtiyaçlarını değil, aynı zamanda zihinsel netliği, duygusal dengeyi ve toplumsal aidiyeti de yemek yoluyla kurar. Peki, modern beslenmenin en tartışmalı konularından biri olan gluten tamamen hayatımızdan çıkarsa ne olur? Glutenin Yokluğu ve Bilişsel Psikoloji Gluten, tahıllarda bulunan ve binlerce yıldır sofralarımızda yer alan bir protein grubudur. Ancak onu tüketmediğimizde sadece beden değil, zihinsel süreçler de etkilenir. – Bilişsel netlik: Gluten hassasiyeti olan…
4 YorumSpor Hamlaması Kaç Gün Sürer? Küresel ve Yerel Bakışlarla Kasların Sessiz Hikâyesi Her spora yeniden başlayan ya da uzun bir aradan sonra salona dönen herkesin ortak bir deneyimi vardır: O meşhur kas ağrısı. Hani otururken dizlerini bükemediğin, merdiven inmenin bile bir mücadeleye dönüştüğü o birkaç gün… İşte buna halk arasında “spor hamlaması” denir. Peki bu durum sadece bizim kültürümüzde mi bu kadar konuşuluyor, yoksa dünyanın dört bir yanında da insanlar aynı sancılı başlangıcı mı yaşıyor? Gelin, bu evrensel konuyu hem bilimsel hem kültürel açıdan birlikte keşfedelim. — Spor Hamlaması Nedir? Spor hamlaması, bilimsel adıyla Gecikmiş Kas Ağrısı (Delayed Onset Muscle…
8 YorumGereklilik ve Zorunluluk Aynı Şey Mi? Felsefi Bir İnceleme Felsefi Temeller: Gereklilik ve Zorunluluğun Tanımları Türkçede sıklıkla birbirinin yerine kullanılan “gereklilik” ve “zorunluluk” kelimeleri, felsefi anlamda aslında farklı kavramları ifade eder. İnsanlar bu iki terimi genellikle benzer bağlamlarda kullanabilirler, ancak dilsel anlamlarının ötesinde her biri farklı düşünsel çerçeveleri ve mantıksal gereksinimleri içerir. Peki, gerçekten aynı şey midirler? Felsefi bakış açısıyla baktığımızda, gereklilik ve zorunluluk arasındaki farkları anlamak, hem dilin hem de mantığın derinliklerine inmeyi gerektirir. Gereklilik, bir durumun veya koşulun gerçekleşmesi için gereken şeyleri ifade eder. Bu, genellikle mantıksal veya doğal bir bağlamda kullanılır. Bir şeyin gerekliliği, onun doğru ya…
8 YorumAy ile Dünya Arasındaki Çekim Etkisi Gelgit Olayına Neden Olur Mu? Psikolojik Bir Perspektiften İnceleme İnsan Davranışlarını Çözümlemeye Çalışan Bir Psikoloğun Meraklı Girişi İnsanlar, doğa ile iç içe yaşarken sıklıkla dışsal faktörlerin iç dünyamız üzerindeki etkilerini gözden kaçırır. Her şeyin düzenli bir şekilde işlediği bir dünya hayal ederken, bazen gözle görülmeyen faktörlerin hayatımıza müdahale ettiğini fark etmeyiz. Ay’ın Dünya üzerindeki çekim etkisinin denizlerdeki gelgit olaylarına neden olduğunu öğrendiğimizde, bunun sadece fiziksel değil, psikolojik bir yansıması da olabilir mi diye düşünmeye başlarız. Ay ve Dünya arasındaki bu kuvvet, yerçekimi gibi temel bir kuvvetin parçası olarak, denizlerdeki hareketlere neden olurken, insan psikolojisini…
6 YorumHallolmak Ne Demek? TDK’ya Göre Derinlemesine Bir İnceleme Hepimizin hayatında en az bir kez kullandığı, belki de farkında olmadan da sıklıkla kullandığı bir kelime: Hallolmak. “Ya, bu iş halloldu” ya da “Merak etme, her şey hallolacak” gibi cümlelerle belki de daha önce bir sürü kez rahatladık, hatta belirsizlikleri bir kenara koyarak bir sorunun çözüldüğünü düşündük. Peki, gerçekten hallolmak ne anlama geliyor? Dilin en basit ifadeleriyle belki hepimiz çoktan anlamış olabiliriz ama bir kelimenin kökenleri ve evrimini anlamak, o kelimenin gerçek gücünü ve potansiyelini keşfetmek anlamına gelebilir. Bugün, “hallolmak” kelimesinin kökenlerine inip, aslında bizim ne kadar derin bir kavramla karşı karşıya…
8 Yorum